මුල් පඩිය තාම අමතක නැහැ. මම සෙරෙප්පු ගැලෙව්වේ එතැන..

ඔහු දුෂ්කර ගුරු සේවයේ යෙදී සිටියේ රාජාංගනය නම් වූ ගම්මානයේය. ඒ තම බිරිද සහ උපන් පළමු දරුවා නඩත්තු කිරීමේ දැඩි අරමුණ නිසාය. සියළු දුක ගැහැට සිනහ මුසු මුහුණින් විදගැනීමේ අප්‍රමාණ ධෛර්්‍යය තම දරුවන්ටත් ලබා දීම පුරුදු කිරීම ඔහුගේ අරමුණ වූ බවට නැසැකය. මෙන්ම ඔහුගේ බිරිද, ඔහු සමග සිටිමින් එවන් දුෂ්කර ගම්මානයක කල් ගෙව්වේ ගුරු නිවාසයේය. රැයක් දහවලක් නැතුව ගුරු නිවාසය වට සැරි සරන සර්පයන් ඇයට, සුපුරුදු වූවාය. දරුවා සමග, තම නිවස අතැර ගෙවෙන වසර කිහිපය ඔවුන්ගේ ජීවිතය ශක්තිමත් කළ බවට සාධක වර්ථමානයේ දකින්නට ලැබෙන්නේය. 

දුෂ්කර සේවාව අවසන ඔවුන් දෙදෙන සහ පළමු දරුවා සුපුරුදු නිවසට පැමිණියහ. ලෑලි ගැසූ නිවස, ඔවුන්ට සැනසිල්ලක් වූයේ මොනවා වුනත් අපි දැන් ඉන්නේ අපේම තැනකනේ යන අදහස සිතට ආ නිසාවෙන්ය. ඒ කොළඹ ප්‍රධාන මාර්ගය අසල ඉදි වු ලෑලි නිවසක්ය. ඔහුගේ මව, ඇගේ නැන්දම්මා, ගම් පෙදෙසේ ප්‍රධාන සිල්ලර කඩය කරද්දී, ඇගේ පියා, ඔහුගේ මාමණ්ඩී, පෙදෙසේ විශාලතම බේකරිය කළේය. එහෙත් ඔවුන් ගෙන් ලැබෙන සහයට වඩා දෙයක් නොයිල්ලමින් ඔවුන් පොලොව මත නැගී සිටීමේ නිරත වූහ. ලෑලි ගෙයක් පසෙකින් තබාගෙන, දෙමහල් නිවසක් තනන්නට සිතීම විහිළුවක් බව, ඔවුන් නොසිතුවේ ඒ අප්‍රමාණ ධෛර්්‍යය නිසාමය. මේ අතර ඇගේ මල්ලී, ඔහුගේ මස්සිනා ලොරි දෙකක් සහිත බිස්නස් කරුවෙක් වුයේය. ඒ අතර ඔහුගේම කියා පත්තර කඩයක්ද තිබුනේය. තමන්ට සියල්ල උරෙන් උර ගැටී කරන්නට බැරී නිසා ඔහු තම ඒජන්සිකම පැවරුවේ ඔහුගේ අක්කාගේ ස්වාමියා හෙවත් ගුරු මස්සිනාටය.

එදා රුපියල් දෙතුන් සීයයට ලැබුණු ඒජන්සිකම, අද කාලයේ පටන් ගන්නේනම් තැබිය යුතු තැන්පතු මුදල ලක්ෂ ගාණක් (5ට ආසන්න) වන්නේය. එසේම උපාලි, ලේක්හවුස්, සුමති, විජය, ආදී ඒජන්සිවලට එකින් එක වෙන වෙනම තැන්පතු තැබුව හොත් ඒ සදහා ගෙවන ලක්ෂ ගාණක තැන්පතුව දසගුනයකට වඩා වැඩි වන්නේය. ඒ කිසිවක් එකල නොසිතෙන්නට ඇති ඔවුන් තම මලයාට අඩුවක් නැතුව මුදල් ගෙවා ඒජන්සි ලබා ගත්තෝය. ඒ අතර ලෑලි නිවස දෙමහල් නිවසකට පරිවර්ථන කිරීමේ සටන ඇරඹීය.

පළමු දරුවාට පසු වසර 4කට පසු දෙවෙනි දරුවා (දියණිය) ලැබීමත්, එයිට වසරකට පසු තෙවෙන දරුවා (පුතු) ලැබීමත් ඇයගේ සිහින ගමන මදකුත් පමා වීමට හේතු නොවීය. එක ලග උපන් දියනිය හා පුතුන් දෙඅතට වඩාගෙන ඇය සියළු රාජකාරි ඉටු කළාය. උදේම පාසල් ගොස් දහවල නිවසට එන ස්වාමියා ඇයට සහනයක් වූවාය. බත් පිගානට පොල් සම්බෝලයක් තිබුනත් ඔහු කිසිවක් නොඅසන්නේය. ඒ ඇය විදි දුක් ඔහුගෙ සිත තැන්පත්ව තිබි නිසා විය හැකිය.

දෙමහල් නිවසට අත්තිවාරම වැටෙන්නේ මේ අතර තුරය. ප්‍රධාන පාරට මුහුණලා, කඩ කාමර තුනක් සහිතව, දෙමහල් නිවසක් ඔවුන් සැලසුම් කළහ. ඒ අතර පසෙකින් තිබු ගඩොල් මැටි සහිත ඔවුනට අයිති වූ වෙනත් පිරිසකට කුලියට දුන් කඩ කාමරය නොකැඩීමට ඔවුන් තීරණය කළහ. මෑතකදී ඇගේ පොඩිම පුතු ඇසුවේ “ඇයි අම්මේ මේ කඩ කෑල්ල කඩන්නේ නැත්තේ.“ කියාය. ඇය දුන් ප්‍රතිඋත්තරය මත ඇගේ දූරදර්ශි බව පුතු තේරුම් ගත්තේය. ඇය කිව්වේ ‘කවද හරි වාහනයක් ගත්තම තමා ඔය කඩේ කඩන්නේ. එතකොට පහල තට්ටුවේ ගැරේජ් එකට වාහනේ දාන්න පුලුවං.‘

ඔවුන්ගේ සියළු බලාපොරොත්තු අධිෂ්ඨානය සමග මුසුව කාලයත් සමග සැබෑ වුයේය. ප්‍රධාන මාර්ගය ඉදිරිපිට වටිනා කඩ කාමර තුනක් සමග දෙමහල් නිවසක් ඉදි වූයේය. පුවත්පත් ඒජන්සිය පෙදෙසේ විශාල පෙදෙසක් ආවරණය කරන ඒජන්සිය වීය. එසේම පුවත්පත් බෙදා හැරීම සදහා වෙනම දෙදෙනෙක් වැඩට ගත්තේය. ඒ සදහා දැල් කූඩයක් බැදි පා පැදි යොදා ගත්තේය. විටෙක ඔවුන් දෙදෙනාගෙන් යමෙක් සේවයට නොපැමිනෙන්නේද, එවිට බෙදා හැරිය යුතු පුවත්පත් ඔහු විසින්ම බෙදා හැරීමට ඔහු කටයුතු කලේ තම වෙලදාම වර්ධනය කර ගැනීමටය. එසේ බයිසිකලය පැදන්, පුවත්පත් රැගෙන යන විට පවා මගතොට හමුවෙන පුද්ගලයන් ඔහු ඇමතුවේ ‘සර්‘ කියාය. නැතොත් ‘ආ ඉස්කෝලෙ මහත්තයා.. අද ගෝලයා නැද්ද‘ කියාය. එසේ ගොඩනැගු ජීවිතය අද ඔවුන්ගේ දරුවන්ට ආභරණයක් වන්නේය.

දිනක් ඔහුගේ පොඩි පුතු සවස පැවැත්වෙන පෞද්ගලික පන්තියකට ඔහු ඇරලවූයේ මෙවන් දැල් කූඩය බැදි පා පැදියකය. එය දුටු ඔහුගේ මිතුරෙකු සියල්ලෝම ඉදිරිපිට පුතුව සමච්චලයට ලක් කළේය. ‘ඒ උඹ අද ආවේ අර බක්කියේ බැහැලා නේද?‘ කියද්දි පුතු නිහඩව සිටියේ ඔවුන්ට නැති යමක් තමන්ට තිබෙන බව උන් නොදන්නා නිසාය. එසේ කාලය ගෙවී පොඩි පුතුට ඔහු තවමත් මිතුරෙක්ය. මෑතකදි පුතුගේ රෝද හතරේ නැගී ඒ මිතුරා ගමන් කරද්දි පුතුට ඒ වදන් වැල නොනැවතී ඇසෙන්නට විය. එහෙත් මිතුරාගේ සිත නොකැඩීමට ඔහු වගබලා ගත්තේය.

දෙමාපියන්ගේ වැඩ වලට පුතු දෙදෙනා මෙන්ම දියණිය දුන් සහය දෙමාපියන් දත්තෝය. අයියා සාමාන්‍ය පෙල කොට නිවසේ සිටියදී, කඩේ ගෝලයා වැඩට නොආ දිනවල පත්තර බයිසිකලය පැද ගියේ අයියාය. උදේ 7ට පිටත්ව දහවල 11ට කිට්ටු වී දහඩිය පෙරාගෙන, විටෙක කකුල තුවාල කරගෙන නිවසෙට එන අයියාගේ මුහුන මලයාට තවමත් මැවී පෙනෙන්නේය. එසේ දෙමව්පියන්ට උර දුන් ඔහු විවාහ පත්ව තමන්ගේම නිවසක් තනාගෙන, ප්‍රසිද්ධ ආයතනයක මැනේජර් පදවියක් සමගම ඉහල වැටුපකට, රෝද සතරක් සහිතව වැජබෙන්නේය. ඒ එදා තාත්තාට යන්න නොදී බලෙන් පත්තර බයිසිකලය පැද ගිය නිසාවෙන්ය. තම රැකියාව කරන අතරතුර කඩේ වැඩ වලට උපකාර කළ දියණිය විවාහ පත්ව දෙමාපියන්ට බරක් නොවී ජීවත් වෙද්දි දෙමව්පියන්ට නිම් නැති සතුටක් වන්නේය.

පෙදෙසේ තවත් කඩ කිහිපයකට පුවත්පත් බෙදා හරින්නේද මේ ඒජන්සියෙන්මය. එසේ බෙදාහැරෙන පුවත්පත් මුල් කාලයේ රැගෙන ගියේ බයිසිකලයකය. එසේ රැගෙන යද්දී දෙතුන් වරකට වඩා ගමන් කිරීමට සිදු වීම මහත් හිසරදයක්ය. විටෙක තිරෝද රියක් කුලියට ගෙන පුවත්පත් රැගෙන ගියද එය ලැබෙන ලාභය අඩු විමට බලපාන නිසා, එම බයිසිකල් ගමන පොඩි එකා කරට ගත්තේය. එසේ යද්දි මග තොට දී හමුවෙන දන්නා එවුන් පවා කතා කරන්නේ අල්ප වශයෙන්ය. ඒ පත්තර රැගෙන යන නිසා විය හැකිය. දිනක් ඒ පැත්තේම සිටින සංගීත ගුරුවරියක පොඩි එකාගෙන් ඇසුවේ අහ් අද පත්තර බිස්නස් වගේ කියාය. ඒ වචන වැලට පොඩි එකා දුන්නේ ඇගේ කට වැහෙන උත්තරයක්ය. “ඔව් ඇන්ටී ඇයි?? අපි ඉස්කෝල ගිහින් ඉගෙන ගත්තේ, අපි ජීවත් වුනේ මේව කරපු සල්ලි වලින්, ඉතින් ගෙදර ඉන්න නිවාඩු දවසෙ ඒවට උදව් කලාට අමාරුවක් වෙන්නෙ නැහැනේද?“

දයාබර ඇනෝ... මෙච්චර වලි කෑවේ උබටත් ඒ ටික කීමටය.

උක්ත කතාවේ ඔහු ඇය සෑමාගේ දෙමාපියන්ය. ලොකු  පුතා සෑමාගේ අයියාද, දියණිය සෑමාගේ අක්කාද, පොඩි පුතු/පොඩි එකා යනු සෑමාද වන්නේය.

අපි එක එකාට හිස නොනමා ජීවත් වෙන්නේ, අනිත් උන්ට උදව් කරන්නේ මෙවන් කාලපරිච්ඡේදයක් සාර්ථකව අහවර කළ නිසාය. ඒ අතීතය අමතක නැති සේම, ඒවා අවමානයක් ලෙස නොසිතන්නේය. සෑමා කවදත් කිවේ මේ ටිකය.

“මම පඩිපෙලක උඩට නැගගෙන යනවා. මට මුල්ම පඩිය තාම අමතක නැහැ. මොකද මම මගෙ සෙරෙප්පු දෙක ගැලෙව්වේ එතැන.“

ස්තුතිය ඇනෝ කමෙන්ට් එකතුකරන කතන්දරකාරයාට.

Written by sAm_9:09_19/08/2012

පලි - හිත් වේදනාවෙන් ලියුවක් නොව, අප්‍රමාණ ආඩම්බරයෙන් හා සතුටින් ලියුවකි.