සියළු හිමිකම් ඇවිරිණි ද? ඇහිරිණි ද? (සෑමා සහ බුද්ධිමය දේපල)

මේ ෆොටෝ එක ඊ-මේල් එකක් විදිහට හෝ වෙන කිසියම් වෙබ් අඩවියක දැක තියෙනව නම් දිගටම කියවන්න. නැතිනම් ඒත් කියවන්න.

‍

එදා මම වැඩ ඇරී අප ආයතනයේම ට්‍රාන්ස්පෝට් එකෙන් කඩුවෙලට ගියේ මගේ පෞද්ගලික වැඩකටය. එහිදී කඩුවෙල හන්දියේ දී දුටු දර්ශනයක් එකල මාගේ nokia 3120 ක්ලැසික් දුරකතනයෙන් හසුකර ගැනීමට හැකි විය. මෙය ගත්තේ බස් රථයේ හිදගෙන සිටියදීමය.

මේ පින්තූරය මට මාස කිහිපයක ඉහතදි "Picture of the year" ටයිට්ල් එක යටතේ ලැබුනේ ඊ-මේල් එකක් මගිනි. ඒ මගේ අතිජාත මිතුරෙකුගෙනි. අනිත් පැත්තට මම කලේ රිප්ලයි‍ මේල් එකක් දමා ලැබුන තැන පිලිබද වත ගොත ඇසීමය. ඔහු කීවේ "මචං මේක මට එව්වේ යාළුවෙක්" නැවත මා ඇසුවේ යාළුවාට ෆොටෝ එක හමුවූ තැනයි. "පොර මේක අරන් තියෙන්නේ ප්‍රසිද්ධ සයිට් එකකින් බං..ඇයි සෑමා මොකද සීන් එක??" දැන් මගේ පිළිතුරැ දීමේ වාරය නිසා මම අපේ මිතුරාට රිප්ලයි කලෙමි.

"නැහැ බං කේස් එකක් නෙවේ. ඔය ෆොටෝ එක ගත්තේ මම. මම ඒක ෆේස් බුක් දැම්මා. ෆේස් බුක් එකේ මේ ලින්ක් එක බලපං. සයිට් එකට දාලා තියෙන්නේ මගේ ඊ-මේල් ඇඩ්රස් එක, ෆොටෝ එක ගත්ත තැන, ඒ විස්තර ඔක්කොම අයින් කරලා..."

ෆේස් බුකි‍යේ ෂෙයාර් කළ ෆොටෝ එක මෙන්න... එයට තවමත් තියෙන්නේ කමෙන්ට් දෙකක් සහ ලයික් 5ක් පමණි. නමුත් එහි යට භාගය කපා ෂෙයාර් කරන බොහෝ පිරිසකට ඊට වඩා කමෙන්ට්ස්ය.

මම යැවූ රිප්ලයි එකට මගේ මිතුරා ක්ෂණිකව මගේ දුරකතනයට කතා කොට මාව ඇගයීමට අමතක නොකලේය.

යට ගිය කතාව යලි එලියට ආවේ 2010 වසරේ දෙසැම්බර් 8වෙනිදාය. ඒ මට ලැබුණ තවත් ඊ-මේලයකිනි.  එහි එකී ෆොටෝ එකද අමුණා තිබිණ. එය මෙසේය,

Dear Samindika,

I just saw this brilliant picture.  I am currently the editor of '*****'.  I would greatly appreciate if you could give me your number so I can talk to you regarding using your photographs.

Thanks 

 ******

ඒ කිසිවෙකුත් නොව ප්‍රකට පුවත්පත් මාධ්‍යය ආයතනයක ප්‍රධාන කතෘතුමාය. මම ඔහුට මගේ විස්තර සහිත රිප්ලයි එකක් දැමීමි. එය පහත පරිදිය.

Dear ****,

I am so delighted to read your mail. its really midnight now, 12.11am :)
there is a huge story behind this pic.
contact me on my moblie- **********

Thank You,
Best Regards,
Samindika

Web : www.samindikasrimantha.blogspot.com

පසුදිනම සවස 5ට පමණ මට ඇමතුමක් දුන් කතෘතුමා කීවේ මාධ්‍යය වේදියෙකු ලෙස තම ආයතනය ‍සමග සම්බන්ධවන ලෙසත් තමා හමුවීමට එන ලෙසත්ය. ඔහු වැඩිදුර යමක් ඇසුවේය.

"කවුද එතකොට 'සෑම්' කියන්නේ?"

ඒත් මමම තමා. ඔබතුමා කොහොමද ඒ නම දැන ගත්තේ?

"ඔයාගේ රිප්ලයි මේල් එකේ සිග්නේචර් එකේ තිබ්බා බ්ලොග් එකක ඇඩ්රස් එකක්. ඒකේ තමා තිබ්බේ. ඔයාට හොදට ලියන්නත් පුළුවන් නේද? ජ(ර්)නලිසම් කරමුද?"

එකී කතුවරයා ඔහු හමුවට එන ලෙසත් දැන්වූ නිසා සෑමා ඔහු මුණ ගැසින. එම ආයතනය සමග කටයුතු කිරීමේ අවස්ථාවක් සලසා දුන් අතර කිසියම් හේතු කිහිපයක් නිසා (ආයතනය සම්බන්ධ වරදක් නිසා නොව) සෑමා ඊට සම්බන්ධ වූයේ නැත.

අනුන්ගේ නිර්මාණ තමන්ගේ ලෙස ඉදිරිපත් කරන සමාජයක එවන් ප්‍රසිද්ධ මාධ්‍යයක ප්‍රධාන කතුවරයා සෑමා වන් කුඩා මිනිසෙකුට කල ඇගයීම හා සිහි කරනු වස් මෙම පෝස්ටුව දැමීමි. තවද සෑමාගේ බ්ලොගය ආරම්භ වූ මුල් කාලයේ සිදුවූ සිදු වීමක් මතක් කිරිමට කැ‍මැත්තෙමි. ඒ සිදුවීම පිළිබදව මාගේ බ්ලොගයට ‍යනෙන පිරිස නොදන්නවා ඇත.

මට දිනක් මිතුරෙකුගෙන් ඊ-මේල් එකක් ලැබිණ. එහි නවීන බයික් ආදිය පිළිබද අපූරැ පද වැලක් වීය ("ශේන් පදිනවා තවුසන්ඩ් කවසාකී" කියා පදයක් එහි තිබ්බා මතකය). එය සෑමාගේ බ්ලොගේ යනෙන පිරිසට දැන ගැනීම වස් පෝස්ට් කලේ අනුන්ගේ නිර්මාණයකින් හිට් වීමේ පහත් අරමුණින් නොවේ. (අනුන්ගේ ඒවා දානවාට වඩා සෑමාට ලියන්නට දේ ඇත) නිර්මාණය ලැබුනේ ඊ-මේල් එකකින් නිසාත්, කතුවරයා සදහන් නැති නිසාත්, ඊ-මේල් එකකින් ලද නිර්මාණයක් බව සටහන් කරමින් පෝස්ට් කලේ නිවැරදි කතුවරයා සොයා ගත නොහැකි බැවිනි. නමුත් පෝස්ටුව වැටී සුළු මොහොතකින් අයිතිකරැවෝ සහ ඔහුගේ මිතුරන් සෑමාට පහර දෙන්නට වූයේ (ඒ පෝස්ට් එකෙන් හිට් වීමේ පහත් අරමුණක් නොතිබුණු මට) පහත් ආරකටය.

පසුව කමෙන්ට් වලින් ලද ලින්ක් එකකින් මට සොයගන්නට ලැබුනේ නියම කතුවරයා බ්ලොග් කරැවෙකු බවයි. ඉන්පසු සෑමා එම පෝස්ටුව මකා දැම්මේ ඔහුට අසාධාරණයක් වන බැවිනි. ඇත්තටම ඔහු නියම නිර්මාණකරැවෙකි. නමුත් එදා සෑමාට එරෙහිව කමෙන්ට් කල පිරිස ඉන් පසු සෑමාගේ නිර්මාණ බැලීමට ආවේ නැත. (ඔවුන් සිටින්නේ බ්ලොග ලියන්නෙකුට පහර දීමට පමණක් විය හැක) ඔවුන්ගේ බ්ලොග් වලට ගිය සෑමාටද බලන්නට දෙයක් නොවීය. බොහොමයක් බ්ලොග් වල ඔවුන් තවමත් කමෙන්ට් කරති.

මෙවන් පසුබිමක ප්‍රසිද්ධ පුවත් පත් මාධ්‍යයක ප්‍රධාන කතුවරයෙකුගෙන් ලද ඇගයීම මා වැනි පුංචි මිනිසෙකුට මහමෙරක් බදුය.

මේ සියල්ල ලීවේ පොර වීමට නොව, මා සමග හිදි සියල්ල සමග, සෑමා ලද සතුට බෙදා ගැනීමටය.

ෆොටෝ එකේ අයිතිය පිළිබද ගැටළු වේ නම් ඔරිජිනලය සෑමා සතුය. මේ ගැන ලිවීමට කිසිම බලාපොරොත්තුවක් නොතිබිණ.

සියළු හිමිකම් ඇවිරිණි ද? ඇහිරිණි ද? (සෑමා සහ බුද්ධිමය දේපල)

Written by sAm_11.15am_17.01.'12