නූතන චක්ඛුපාල ලා.. - සෑමාගේ පොසොන් කලාපය

ඒ මතුගමය. දින දෙකක රාජකාරී වැඩකට සෑමා ගාල්ල බලා පිටත් වුයේ බොසා සමගය. ඒ අතර මතුගම ෆාමසියකට ගොඩවන්නට අපට සිදුවිය. මතක හැටියට නිව් මෙට්ට්‍රෝ ෆාමසි කියා නම් කර තිබ්බේය. ෆාමසිය ඉදිරිපිට බිම හිදගෙන හිගන මනුස්සයෙක් ආහාර ගිල දමන හැටි අප‍ දෙදෙනාම දුටු නමුත් ඒ ගැන කිසිදු කතාවක් අප අතර ඇති නොවින. ඒ පුද්ගලයා මනුස්සාත්මය ලදත්, තිරිසන් භවයක ඉපිද සිටින ආකාරයෙන් ෆාමසිය ඉදිරිපිට බත් වපුරමින් අනුභව කරන හැටි බොහෝ දෙනාගේ නෙත ගැටෙන්නට විය. එසේම සියල්ල අවසානයේ ඔහුට බීමට වතුර පවා දුන්නේ ෆාමසියේ වැඩ කරන අයෙක්ය. තම ආයතනය ඉදිරිපිට අපිරිසිදු කරමින් කටයුතු කළ හිගන්නාට බැන නොවැද පානයට ජලය පවා දී පිටමං කරන්නට තරම් මොවුන් කාරුණික බව සියල්ලන්ටම පසක් වන්නට වැඩි වෙලා යන්නට නැත්තේය.

ඒ අතරතුර ෆාමසියට ආවේ තවත් වයසක, අපිරිසිදු සීයා කෙනෙක්ය. ඔහු ෆාමසියේ හිමිකරු ඇමතුවේය.

"මහත්තයා මට ඇස් පේන බෙහෙතක් දෙන්න"

"ඇස් පේන බෙහෙත්, කොහෙද තියෙන්නේ ?" ඒ හිමිකරුය.

"තියෙනව නේද මහත්තයා, ඇයි මම වෙනදට ගන්නව නේ" නැවත ඒ සීයාය.

"කවුද ඔයාට එහෙම බෙහෙතක් දුන්නේ.." අපේ බොසා මැද්දට පැන්නේය.

"ඇයි මහත්තයෝ එහා පැත්තෙ ෆාමසි එකෙන් මට වෙනදට දෙනවා. ඒකයි මෙහෙන් ඉල්ලුවේ."

බොසා, සෑමා, සහ ෆාමසි අයිතිකරු මුහුනට මුහුන බලා ගත්තෝය. වැඩේ පැහැදිලිය. බොරු බෙහෙත් පොවා සීයාව රවටා ඇත්තේය.

"අංකල් වෙනදට රුපියල් කීයක බෙහෙත් බොනවද?" ඒ සෑමාය. බ්ලොග් පෝස්ටුවට කරුණු අවශ්‍යය නිසාය.

"පෙති ටිකක් දීල මගෙන් 50/-ක් ගන්නවා."

"මට අංකල්ලේ ඇස් පේන්න ඔන්නම් සතියකට බෙහෙත් දෙන්න පුලුවන්. ඒත් එහෙම හම්බ කරන්න බැහැ අපිට. ඔය මිනිස්සුන්ගේ බොරුවලට අහුවෙන්න එපා" කියා ෆාමසි හිමිකරු සීයාව පිටමං කලේය.

"බලන්න මේ මිනිස්සු කරන වැඩ. අහිංසක මිනිස්සුන්ව රවට්ටලා හරි සල්ලි හම්බකරනවා" කතාව ඇරඹුනේය.

"ඔයා දන්නවද චක්ඛුපාල ‍තෙරුන්ගේ කතාව" ඒ ෆාමසි හිමිකරුය. ඇසුවේ සෑමාගෙන්ය.

"අර ඇස් අන්ධ වෙන්න බෙහෙත් කරපු කතාව නේද?" කතාව දන්නා බැවින් සාරාංශ ගතව සෑමා උත්තර දුන්නේය.

චක්ඛුපාල තෙරුන්ගේ කතාව මෙසේය.


අපේ බුදු රජාණන් වහන්සේ සැවැත් නුවර වැඩසිටිද්දී උපාලි නම් පින්වතෙක් සසර දුකෙන් මිදෙන අදහසින් පැවිදි වුනේය. පසුව ධර්ම විනය ඉගෙන ගෙන තවත් ස්වාමීන් වහන්සේලා සමඟ ඈත පළාතක භාවනා කිරීමට පිටත් වීය. එහිදී ඒ ස්වාමීන් වහන්සේට නිදි නො ලබා භාවනා කිරීම නිසා ඇස් රෝගයක් හට ගත්තේය. වෙදමහත්තයා කිව්වේ ඇහැට බෙහෙත් දමද්දී ඇඳේ හාන්සි වෙන්න කියාය. බෙහෙත් අතටගත් ඒ ස්වාමීන් වහන්සේ මෙසේ කල්පනා කලේය.

“මං සංසාරෙ කොයිතරම් මේ ඇස් නිසා දුක් විඳින්න ඇද්ද … බෙහෙත් දම දමා කොතරම් මහන්සියකින් ඇස් දෙක සනීප කිරීමට වෙහෙස ගන්ට ඇද්ද … නමුත් මට කිසිකලෙක දී නුවණැස පාදන උතුම් ශ්‍රී සද්ධර්මය මේ ලෙසින් ලැබුණේ නෑ. උතුම් බුදු රජාණන් වහන්සේ වැඩසිටිද්දී මට ඔන කරන්නේ මේ ධර්මය අවබෝධ කරගැනීම විතරයි. ඒ නිසා වස් වසන්න කලින් මං අධිෂ්ඨාන කර ගත් විදිහට අරහත්වයට පත් නො වී මිසක් ඇඳක හාන්සි වෙන්නේ නැහැ”

ඒ අදහසේ පිහිටා සිට උන්වහන්සේ හිටගෙනම ඇස් වලට බෙහෙත් දැම්මෝය. තමන් ගේ අධිෂ්ඨානය රැක ගන්නට වෙද මහත්මයා ගේ කීම‍ නොඇසුවෝය. මේ නිසා බෙහෙත්වලින් සුව නොලැබීය. වෙද මහත්මයා බෙහෙත් කිරීම අත්හැරියේය. අවසන උන්වහන්සේ අරහත්වයට පත් වෙන විට ඇස් දෙකම අන්ධ වීය. ඒ නිසා උන්වහන්සේට ප්‍රසිද්ධ වුණේ චක්ඛුපාල යන නමින්ය. රහත් වෙන්න පින තිබුණත්, ඇස් අන්ධ වුණේ මක් නිසා ද? කියා අනෙක් ස්වාමීන් වහන්සේලා බුදු රජාණන් වහන්සේගෙන් ඇසුවෝය. එවේලෙහි බුදු රජාණන් වහන්සේ මේ ගාථාව වදාලෝය.

මනෝ පුබ්බංගමා ධම්මා

මනෝ සෙට්ඨා මනෝමයා

මනසා චෙ පදුට්ඨෙන

භාසතිවා කරෝතිවා

තතෝනං දුක්ඛමංවේතී

චක්කංච වහතෝ පදං

සියලු ක්‍රියාවන්ට සිත මූලික වෙන්නේය. චෛතසික ධර්ම නැතහොත් සිතිවිලි සිත මුල් කොට ගෙන උපදින්නේය. ලෝභ, ද්වේශ, මෝහ යන අකුසල වේතනාවන්ගෙන් යුක්තව අයහපත් සිතින් පුද්ගලයා සිදුකරන අයහපත් ක්‍රියාවන්ගේ දුක්ඛ විපාක ගැල බැඳි ගොනා පසුපස ඇදෙන කරත්ත රෝදය මෙන් පුද්ගලයා පසුපස පැමිනෙන්නේය.

ඔය ගාථාව වදාළ බුදු රජාණන් වහන්සේ කිසිවෙක් නො දන්නා අතීත සිදු වීමක් මේ ඇස් අන්ධ වීමට බලපා තිබෙන බව පෙන්වා දුන්නෝය. ඈත අතීත කාලයක චක්ඛුපාල ස්වාමීන් වහන්සේ වෙද මහත්තයෙක් වී සිටියේය. ඇස් නො පෙනෙන දුප්පත් ගැහැණියක් ඇවිදින් ඒ වෙද මහත්තයාට මෙහෙම කිව්වාය “අනේ පින්වත් වෙද මහත්තයෝ, මගේ ඇස් දෙක සනීප කරල දෙන්න. එතකොට මං දාසියක් වගේ ඔබ ළඟ සේවය කරනවා.” මෙය විශ්වාස කළ වෙද මහතා ඇය ගේ ඇස් දෙක සනීප කලේය. දාසියක් වීමට අකමැති වූ ඇය ඇස් නො පෙනෙන අයුරක් පෙන්වා වෙද මහතා ගේ බෙහෙතෙන් සනීප නො වුණ බවට බොරු කිව්වාය. වෙද මහතාට හරියට තරහ ගියේය. “මං තිගේ ඇස් දෙක අන්ධ කරල දානවා” කියලා වෛර බැඳගත්තේය. ආයෙමත් ඒ ගැහැණිය කැඳවා ඇස් අන්ධ වෙන බෙහෙතක් දුන්නේය. ඒ බෙහෙතෙන් ඇය අන්ධ වුවාය.

ඒ කර්මයේ ප්‍රථිඵලයක් ලෙස උන්ව‍හන්සේ රහත්ව සිටියදී පවා දෙඇස් අන්ධ වුයේය. එලෙස තමා කරන සියළු කර්ම (හොද හෝ නරක) තමා පසුපස එන බවක් බුදුන්වහන්සේ වදාලෝය. නූතන චක්ඛුපාල ලා ලාභ අපේක්ෂාවෙන් කරන සියළු නරක ක්‍රියාවලටද ප්‍රථිඑල ලැබෙන බව සිතා ගත යුත්තේය. එම සිදුවීම් ඇසුරෙන් යහපත් ක්‍රියාවල යෙදී අප ජීවිත යහපත් කරගත යත්තේය.

තෙරුවන් සරණයි... !

Written bY sAm_7.15pm_06.06.2012

පලි - දිනේෂ් ඉතාලියේ කෝමද දන්නෙ නැහැ නේද ? ඒ ෆාමසි වල එවුන් කෙල්ලෝ දිහා බලං ඉන්නවා විතරලු නේද ?